Happy Republic Day 2022:देशभरात ‘प्रजासत्ताक दिन’ मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. आज देशाचा 72 वा प्रजासत्ताक दिन. भारताच्या राजधानीत म्हणजेच, दिल्लीत प्रजासत्ताक दिनाच्या दिवशी सकाळी ध्वजारोहणानंतर लाल किल्ल्यावरून पंतप्रधान राष्ट्राला उद्देशून भाषण करतात.
प्रजासत्ताक दिन म्हणजेच प्रजासत्ताक दिन भारतात दरवर्षी २६ जानेवारी रोजी साजरा केला जातो. यंदा देश आपला ७३ वा प्रजासत्ताक दिन साजरा करणार आहे. आणि सलग दुसऱ्यांदा, जेव्हा कोविड-19 प्रकरणांमध्ये वाढ झाल्यामुळे कोणताही प्रमुख पाहुणे कार्यक्रमाला उपस्थित राहणार नाही. भारतीय संविधान 26 जानेवारी 1950 रोजी अंमलात आले, भारत सरकार कायदा (1935) च्या जागी भारताचा प्रशासकीय दस्तऐवज आहे.
इतिहास आणि महत्त्व
भारताला 15 ऑगस्ट 1947 रोजी संवैधानिक राजेशाही म्हणून स्वातंत्र्य मिळाले. मात्र, त्यांच्याकडे कायमस्वरूपी राज्यघटना नव्हती. त्यामुळे 29 ऑगस्ट 1947 रोजी कायमस्वरूपी राज्यघटनेचा मसुदा तयार करण्यासाठी डॉ. भीमराव आंबेडकर यांच्या अध्यक्षतेखाली मसुदा समिती नेमण्याचा ठराव मांडण्यात आला.
हस्तलिखित प्रतींमध्ये स्वाक्षरी
4 नोव्हेंबर 1947 रोजी संविधानाचा मसुदा तयार करून सादर करण्यात आला आणि अनेक विचारविनिमय आणि सुधारणांनंतर 24 जानेवारी 1950 रोजी विधानसभेच्या 308 सदस्यांनी दोन हस्तलिखित प्रतींमध्ये त्यावर स्वाक्षरी केली. 26 जानेवारी 1950 रोजी डॉ. राजेंद्र प्रसाद यांनी भारतीय संघाचे अध्यक्ष म्हणून पहिला कार्यकाळ सुरू केला.
प्रजासत्ताक दिनाचा उत्सव
या दिवशी राष्ट्रपती राजपथ, नवी दिल्ली येथे राष्ट्रध्वज फडकवतात. यानंतर येथे औपचारिक परेड आयोजित केली जाते. भारताचे राष्ट्रपती, जे भारतीय सशस्त्र दलांचे कमांडर-इन-चीफ आहेत, सलामी घेतात. तसेच, दरवर्षी राष्ट्रपती भारतातील नागरिकांना पद्म पुरस्कारांचे वितरण करतात, ज्यामुळे भारतरत्न नंतर हा भारतातील दुसरा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार आहे.