नौदल दिन
भारतीय नौदल माहिती
भारतीय नौदल १७ व्या शतकातील मराठा सम्राट, छत्रपती शिवाजी महाराज भोसले यांना “भारतीय नौदलाचे जनक” मानले जाते. इ.स. १९३४ मध्ये ब्रिटीशांनी स्थापलेल्या ‘रॉयल इंडियन नेव्ही’ या सेनेपासून सुरूवात झाली. इ.स. १९७१ च्या भारत व पाकिस्तान युद्धामध्ये नौदलाने चढविलेल्या क्षेपणास्त्र हल्ल्यामुळे विजयश्री मिळविणे अधिक सुकर झाले
छत्रपती शिवाजी महाराजांना शिवाजी राजे भोसले असेही म्हणतात. त्यांचा जन्म 19 फेब्रुवारी 1630 रोजी पुण्यातील शिवनेरी दुर्ग येथे जिजाबाई आणि शाहजी भोंसले यांच्या पोटी झाला. त्यांचे वडील शहाजी राजे भोसले हे विजापूरच्या दरबारात उच्चपदस्थ होते. लहान वयातच शिवाजीला युद्धाचे प्रशिक्षण मिळाले. शिवाजी हा भारताचा महान योद्धा आणि रणनीतीकार होता. 1674 मध्ये, त्यांनी पश्चिम भारतात मराठा साम्राज्याचा पाया घातला. त्यांना भारतीय नौदलाचे जनक म्हणूनही ओळखले जाते. शिवाजीने आपली लष्करी संघटना तयार करण्यात मोठे कौशल्य दाखवले .समुद्री व्यापाराचे संरक्षण करण्यासाठी त्यांनी कोकण आणि गोव्याच्या किनारपट्टीवर मजबूत नौदल अस्तित्व निर्माण केले. शिवाजीच्या अधिपत्याखालील नौदल इतकं मजबूत होतं की मराठ्यांनी ब्रिटीश, पोर्तुगीज आणि डच यांच्या विरोधात आपला प्रतिकार केला. सिद्दीच्या ताफ्यांच्या हल्ल्यांपासून सुरक्षित किनारपट्टी असणे आणि पश्चिम कोकण किनारपट्टीचे संरक्षण करण्याचे महत्त्व शिवाजीला कळले. आपल्या राज्याचे संरक्षण आणि बळकट करण्यासाठी एक मजबूत नौदल तयार करणे ही त्यांची रणनीती होती. शिवाजीने कल्याण, भिवंडी आणि गोवा या शहरांमध्ये लढाऊ नौदल तसेच व्यापारासाठी जहाजे बांधली. दुरुस्ती, साठवण आणि निवारा यासाठी त्यांनी अनेक सागरी किल्ले आणि तळही बांधले. शिवाजीने किनारपट्टीवर जंजिऱ्याच्या सिद्दींशी अनेक प्रदीर्घ लढाया केल्या. 160 ते 700 व्यापारी, सपोर्ट आणि लढाऊ जहाजे असा ताफा वाढला. दख्खनमधील आठ-नऊ बंदरे ताब्यात घेतल्यानंतर त्याने स्वतःहून परकीयांशी व्यापार सुरू केला. कान्होजी आंग्रे महाराजांचा आधार बनले हे माहीत आहे की कान्होजी आंग्रे यांनी पोर्तुगीज कारागीराच्या मदतीने जहाज बांधण्याचे तंत्र शिकून घेतले आणि मध्ययुगीन भारतातील सर्वात बलाढ्य नौदलाचा पाया घातला, त्यांच्या नावावर असलेल्या भारतीय नौदल जहाजावरही भारत आजही लढत आहे. त्याच्या लढाया मुख्यतः नौदलावर अवलंबून असतात आणि अशा प्रकारे आपण महान मराठा शासकाकडून शिकलेल्या धड्यांचा सराव करतो. छत्रपती शिवाजी महाराज आजही भारताच्या आत्म्यात जिवंत आहेत आणि राहतील कारण ते केवळ राज्यकर्ते नव्हते तर एक कल्पनाही होते. आणि कल्पना कधीच मरत नाहीत.
नौदल प्रमुख 2021
व्हाईस अ‍ॅडमिरल आर हरी कुमार (R Hari Kumar) हे नवे नौदल प्रमुख आहेत .३० नोव्हेंबर रोजी नौदल प्रमुख पदाचा कार्यभार स्वीकारला .
नौदल दिन शुभेच्छा
भारतीय नौसेनेच्या शौर्याची साक्ष देणारा हा दिवस नौदल दिन म्हणून साजरा केला जातो.सागरी सीमा सुरक्षित ठेवण्यासाठी आपले नौदल सदैव सज्ज असते.नौदल दिनाच्या सर्वांना हार्दिक शुभेच्छा.
भारत मातेच्या सागरी सीमांचे रक्षण करणारे सर्वनौदल अधिकारी व जवानयांच्या कार्य कर्तृत्वाला अभिवादन,आम्हाला तुमचा सार्थ अभिमान आहे.
देशाच्या सुरक्षेसाठी नौदल करत असलेल्या असामान्य सेवेबद्दल कृतज्ञतेची भावना व्यक्त करण्याचा आजचा भारतीय नौदल दिन! यानिमित्त सर्व नौसैनिक, अधिकारी आणि कर्मचारी या सर्वांना मनःपूर्वक शुभेच्छा!
भारतीय नौदल दिन’ म्हणजे नौसैनिकांचे शौर्य आणि कर्तव्याप्रती निष्ठा यांना सलाम करण्याचा दिवस!
डोळ्यात तेल घालून भारत मातेच्या सागरी सीमांचेरक्षण करणाऱ्या भारतीय नौदलातील सर्वशूर जवानांना सलाम !
सलाम करुनी तुमच्या शौर्याला, । गातो अभिमानाने तुमचे गुणगान, शौर्य गाजवता तुम्ही निखरणारे विसरुन सारे देहभान!
दरवर्षीप्रमाणे आज ४ डिसेंबर रोजी आपण सर्व भारतवासीय मोठ्या अभिमानाने ” भारतीय नौदल दिन ” म्हणजेच ” इंडियन नेव्ही डे ” साजरा करतो.
पाण्यातून येणाऱ्या शत्रूस रोखणे अतिशय कठीण असते. मात्र भारतीय नौदल ही कामगिरी अतिशय चोखपणे बजावते आहे. त्यांच्या कार्याची प्रचिती अनेकवेळा संपूर्ण जगाला आलेली आहे. त्यांच्या कार्यास सलाम !!
भारतीय नौदल दिनाच्या शुभेच्छा..!