हिंदू धर्मातील एक महत्त्वाचा आणि उत्साहपूर्ण सण म्हणजे चंपाषष्ठी. हा सण प्रामुख्याने महाराष्ट्रात मोठ्या श्रद्धेने साजरा केला जातो आणि तो भगवान शंकराच्या मार्तंड भैरव म्हणजेच खंडोबा महाराजांना समर्पित आहे. चंपाषष्ठी २०२५ मध्ये कधी येणार आहे आणि या सणाचे महत्त्व काय, हे जाणून घेणे अनेक भाविकांना महत्त्वाचे वाटते. या लेखात आपण चंपाषष्ठी म्हणजे काय आणि त्याचे आध्यात्मिक महत्त्व सविस्तरपणे पाहणार आहोत.
चंपाषष्ठी म्हणजे काय? ऐतिहासिक आणि पौराणिक पार्श्वभूमी
**चंपाषष्ठी म्हणजे काय** हे समजून घेण्यासाठी या सणाच्या मूळाशी जाणे आवश्यक आहे. हा सण मार्गशीर्ष शुद्ध षष्ठीला साजरा केला जातो. पौराणिक कथेनुसार, भगवान शंकरांनी मार्तंड भैरवाचा अवतार धारण करून मणी आणि मल्ल नावाच्या दोन बलाढ्य राक्षसांचा वध केला. हा विजय मार्गशीर्ष शुद्ध षष्ठीला झाला, त्यामुळे या दिवसाला विशेष महत्त्व प्राप्त झाले. चंपाषष्ठी हा वाईटावर चांगल्याच्या विजयाचे प्रतीक आहे. भगवान खंडोबा हे महाराष्ट्राचे कुलदैवत मानले जातात आणि त्यांच्यावर भाविकांची अगाध श्रद्धा आहे.
चंपाषष्ठीचे विधी आणि उत्सव
चंपाषष्ठीच्या दिवशी भाविक भगवान खंडोबाची मनोभावे पूजा करतात आणि अनेक ठिकाणी उपवास ठेवतात. खंडोबाच्या मंदिरांमध्ये, विशेषतः जेजुरी, पाली आणि नळदुर्ग येथील प्रसिद्ध मंदिरांमध्ये, या दिवशी विशेष धार्मिक विधी आणि उत्सवांचे आयोजन केले जाते. घरांमध्येही देवघरात खंडोबाची प्रतिमा किंवा टाक ठेवून त्यांची पूजा केली जाते. या दिवशी वांग्याचे भरीत, बाजरीची भाकरी आणि कांद्याची पात यांचा नैवेद्य दाखवण्याची प्रथा आहे, कारण हे पदार्थ खंडोबांना प्रिय मानले जातात. तसेच, हळदीचा भंडारा उधळून 'येळकोट येळकोट जय मल्हार!' असा जयघोष केला जातो, जो या सणाचा अविभाज्य भाग आहे.
चंपाषष्ठीचे आध्यात्मिक महत्त्व आणि फलप्राप्ती
चंपाषष्ठीचे व्रत आणि पूजा केल्याने भक्तांना अनेक प्रकारची आध्यात्मिक फलप्राप्ती होते अशी श्रद्धा आहे. भगवान खंडोबा हे संकटमोचक आणि इच्छा पूर्ण करणारे दैवत मानले जातात. या दिवशी त्यांची आराधना केल्याने वाईट शक्तींचा नाश होतो, जीवनातील अडचणी दूर होतात, आरोग्य लाभते आणि सुख-समृद्धी प्राप्त होते अशी भावना आहे. हा सण केवळ धार्मिक विधींपुरता मर्यादित नसून, तो श्रद्धेचे, त्यागाचे आणि धर्मावरील निष्ठेचे प्रतीक आहे. महाराष्ट्रातील अनेक कुटुंबांसाठी हा दिवस अत्यंत पवित्र आणि महत्त्वाचा असतो.
थोडक्यात, चंपाषष्ठी २०२५ हा केवळ एक सण नसून, तो महाराष्ट्रातील आणि कर्नाटकातील अनेक कुटुंबांसाठी वर्षानुवर्षे चालत आलेली एक पवित्र परंपरा आहे. वाईटावर चांगल्याच्या विजयाचे आणि देवावरील अढळ श्रद्धेचे प्रतीक असलेला हा सण आपल्या संस्कृतीचे एक महत्त्वाचे अंग आहे. **Champa Shashthi 2025 in Marathi** बद्दल अधिक माहिती मिळवून, या सणाच्या पवित्र वातावरणात सहभागी होणे निश्चितच एक अनमोल अनुभव असेल.